Nabeschouwing over de verkiezingen

De verkiezingen voor het federale parlement liggen al enkele weken achter ons. De post-electorale paringdansen zijn volop bezig. Dit leek mij een goede gelegenheid om even terug te kijken in welke mate de voorbije verkiezingscampagne op internet gevoerd werd. Een analyse in 5 puntjes gevolgd door een conclusie.

1. Campagnevoerende politici hebben de weg naar het web ontdekt
   Een aantal kanidaten hadden voordien reeds blogs en zijn deze natuurlijk verder blijven gebruiken. Een heleboel andere kandidaten hebben websites of blogs gestart. Sommige kandidaten hebben zelfs campagnefilmpjes via sites zoals YouTube verspreid, of zelfs een eigen site gestart. Enkelingen maakten zelfs van advertenties gebruik om naambekendheid te kopen - waarbij de advertenties soms op blogs van kandidaten van andere partijen verschenen (bron).


2. Bloggers hebben meer dan bij vorige verkiezingen aandacht besteed aan de verkiezingen
   Dit is eenvoudig te verklaren. Er zijn gewoonweg meer bloggers. Een heleboel daarvan kunnen het niet nalaten om hun bedenkingen in de blogosfeer kenbaar te maken, gelukkig maar anders was dit bericht er nooit gekomen. De onderstaande grafieken tonen aan hoe vaak de namen van de drie kandidaat premiers en hun partijen teruggevonden werden door BlogPulse. De grafieken geven overigens aan dat de belangstelling voor deze politici en hun partijen sinds de verkiezingsdag aanzienlijk aan het teruglopen is. Merk bovendien de automatische kleurkeuze van Blogpulse op die niet echt overeenkomt met de kleuren die door de partijen gehanteerd worden ...
   
   


3. Media sites hebben veel aandacht besteed aan de verkiezingen door speciale rubrieken te voorzien of in een aantal gevallen zelfs speciale sites te openen.
   Eén voorbeeld : de VRT heeft de sites Verkiezingen07.be en Doedestemtest.be gelanceerd, die beide doorverwezen naar rubrieken op vrtnieuws.net.
   


4. Vooral de testen die voorspelden welke partij het best bij een persoon pasten kregen veel bijval in de Vlaamse blogosfeer.
   Kieskompas is een initiatief van de Standaard en aanverwante kranten Doedestemtest.be is zoals reeds aangehaald een initiatief van de VRT, Kieswijzer is een volledig onafhankelijk initiatief.
   Meerdere honderdduizenden personen hebben deze sites bezocht en de vragen beantwoord. Een honderdtal bloggers heeft door middel van een bericht op hun blog zich geout, door de partij die het best met hun antwoorden overeenkwam bekend te maken, soms zelfs door het prentje in het bericht te vermelden.
   
   Het overzicht van de kiesvoorkeuren van de bloggers (gegevens verzameld door BVLG, grafiek gemaakt door LVB) leek aan te geven dat de geoute bloggers eerder links progressief waren (met een zeer grote cluster van bloggers in de buurt van spirit). Dit overzicht mag echter geenszins als representatief beschouwd worden. Een heleboel personen die politiek actief zijn en af en toe zelfs verkiesbaar waren hebben natuurlijk van deze sites gebruikt gemaakt om aan te tonen dat ze inderdaad het programma van hun partij goed kennen.
   


5. Van een echte debat tussen bloggers was eigenlijk geen sprake.
   Sommige bloggers hebben er geen probleem mee om voor hun mening uit te komen. Dit leidt tot berichten waar ze duidelijk hun voorkeur voor één pariij uitspreken en daarbij zich soms ook fervent tegenstander verklaren van andere partijen of personen. Vooral de "tsjeven" en Yves Leterme moesten het daarbij ontgelden. De commentaarbewoners van een aantal populaire blogs moesten natuurlijk nu ook hun ding doen door vaak zeer sterk af te geven op enkele traditionele partijen. Wat wel opvallend was, was het feit dat de sites van de campagnevoerende kandidaten eigenlijk nooit echt in het middelpunt van de belangstelling kwamen te staan. De websites en de blogs waren er wel, maar waren amper het onderwerp van discussie.
   

In andere landen waar recente verkiezingen gehouden zijn of waar binnenkort verkiezingen zullen plaatsvinden speelt het internetgebeuren blijkbaar een veel grotere rol dan in België. In de VS werd en wordt nog staads in grote mate gemobiliseerd via het internet, denk maar aan John Edwards Howard Dean, de presidentskadidaat die voor het eerst via internet campagne begon te voeren wat heel wat publiciteit en naambekendheid opleverde maar spijtig genoeg geen mandaat. Het bracht overigens ook heel wat extra bekendheid voor Drupal, een open source systeem voor het beheren van websites gelanceerd door Dries Buytaert, met zich mee (zie ook dit krantenbericht).

In Frankrijk bleek dat er in de voorbije presidentscampagne een belangrijke rol weggelegd was voor blogs volgens Echo Research. De impact van blogs op het stemgedrag is echter nog niet vastgelegd : It is difficult to determine how the blogs will influence the voters on election day, but they have clearly become a tool for influencing and communication.

De impact van het gebruik van Web 2.0 technologieën op de zojuist gehouden federale verkiezingen in België lijkt mij op ogenblik beperkt te zijn. Het internetgebeuren lijkt mij eerder ondersteunend te zijn aan de klassieke campagnes. Het grote probleem voor het voeren van campagnes op het internet is dat het een pull-medium is, de kiezers moeten zelf op zoek gaan naar de informatie, op een website, op een blog, op YouTube, … Andere campagnekanalen (huisbezoeken, aanwezigheid op plaatsen waar veel kiezers aanwezig zijn, afficheborden langs de weg, advertenties in kranten en tijdschriften, aanwezigheid in de media) zijn daarentegen van het push-type. Kiezers worden zonder dat ze er om vragen met kandidaten en hun standpunten geconfronteerd.

Of het internetgebeuren rond de verkiezingen in Vlaanderen een effect had op het stemgedrag wordt onderzocht door onderzoekers. In de vragen van de Verkiezingspanel 2007 enquete wordt hierin zeer expliciet naar gepeild. Ik ben benieuwd naar de resultaten.

Technorati : Verkiezingen - Belgie