Bestuurders in de file

Begin deze week kon u hier een bericht lezen hoe chauffeurs de snelwegen gebruiken indien het eerder kalm is. Het bericht sloot af met een aankondiging van een volgend bericht over hoe bestuurders zich in een file gedragen. Gezien er zich in files veel personen ophouden, is het evident dat veel verschillende rijstijlen kunnen geobserveerd worden. Gezien mijn statuut als ervaringsdeskundige (voor het traject Leuven - Brussel) in deze materie, wil ik graag enkele typische gedragingen met jullie delen.

Net als in kalm verkeer zijn er in de files ook rijstrookrijders, bestuurders die zeer expliciet een keuze uitdrukken voor een vaste rijstrook. Dit is in de file meestal enkel duidelijk merkbaar voor personen die absoluut steeds op de linkerrijstrook willen vertoeven. Deze bestuurders maneuvreuren zich zo snel mogelijk na het oprijden van de snelweg naar links (of uiterst links) en blijven daar tot enkele tientallen meters voor de afrit waarlangs ze de snelweg verlaten. De voorkeur voor de linkerrijstrook zou wel eens kunnen ingegeven zijn door de vrees voor de rechterrijstrook wegens het grote aantal vrachtwagens dat zich daar op sommige snelwegen bevindt. De strategie van vaste rijstrook wordt regelmatig toegepast door bestuurders van bestelwagens, voornamelijk van bouwbedrijven. Ik heb soms de indruk dat de bestuurders van deze bestelwagens doen alsof ze aan het stuur zitten van een sportwagen. Extreem fervente rijstrookrijders gaan nog een stapje verder, ze rijden bumper aan bumper met de voorligger bijna alsof ze deze wagen van de baan wensen af te duwen.

Opportunisten wisselen om de haverklap van rijstrook, ze hebben immers steeds het idee dat een andere rijstrook hen sneller vooruit zal helpen. Bij het invoegen wachten ze ook tot de laatste meter om zich tussen de andere auto's te smijten (wat strikt genomen niet verboden is). Bij het verlaten van de snelweg wachten ze dan ook tot het allerlaatste moment om uit te voegen, wat hen dan ook af en toe verwensingen en getoeter van vrachtwagenbestuurders oplevert. Opportunisten maken ook gebruik van de snelwegparkings om de files rechts voorbij te steken.

Zelfverklaarde experten denken te weten op basis hun observaties op de snelweg waar ze zich wanneer moeten bevinden, welke rijstrook hen optimaal verder helpt. Vaak is de linkerrijstrook tijdens een file niet de snelste rijstrook. Gelukkig voor de zelfverklaarde experten kiezen de linkerrijstrookrijders toch massaal voor deze linkerrijstrook, wat de zelfverklaarde experten toelaat sneller vooruit te komen. Zelfverklaarde experten hebben vaak dan ook uitgedokterd welke oprit of afrit ze best nemen, ze zien er immers niet tegen op een iets langere weg te nemen als dit hen sneller vooruit brengt.

Dan zijn er nog de afgeleide bestuurders. Files zijn tijdverlies voor deze drukbezette personen. Ze proberen de tijd dat ze in de files doorbrengen dan ook zo nuttig mogelijk te besteden. Ze zijn druk bezig te telefoneren, te eten, hun krant te lezen, of op hun laptop te tokkelen. Ze laten vaak grote ruimtes naar hun voorliggers, tot frustratie van de achterliggers, tot vreugde van de opportunisten. Zich vlak voor een dergelijke bestuurder begeven verhoogt natuurlijk het risico op intieme contacten aanzienlijk, gezien het minder alert karakter van de afgeleide bestuurders.

Snelwegtoeristen zijn de bestuurders die zich normaal gezien niet op de snelweg bevinden tijdens de files. Soms zijn het effectief toeristen. Het gedrag van snelwegtoeristen is onvoorspelbaar, ze voelen zich niet op hun gemak, ze vinden zich makkelijk op. Snelwegtoeristen zijn voor opportunisten en zelfverklaarde experten door hun onvoorspelbaar gedrag een gevaar.

Structurele files naar werkbestemmingen zijn vaak zeer voorspelbaar. Op websites met verkeersinfo kan je al voorspellingen vinden met het verwachte aantal kilometers file (alsof je daar als weggebruikers iets aan zou hebben). Gedragingen van bestuurders in dergelijke structurele files zijn gedeeltelijk te voorspellen, wat sommige bestuurders (zoals zelfverklaarde experten en opportunisten) toelaat te proberen sneller te zijn dan de file.

Waar structurele files naar werkbestemmingen vaak zeer voorspelbaar zijn, zijn files naar vakantiebestemmingen in het weekend meestal van een ander kaliber. Maar spijtig genoeg voor de aandachtige lezers van dit blog kan ik jullie geen analyse van het rijgedrag weekendfile-bestuurders bezorgen. Op zonnige weekenddagen zal je mij immers nooit in de files naar zee vinden. Misschien neemt iemand anders de handschoen wel op ? Laat het mij dan wel weten in de bedenkingen hier onderaan.